Lasa marmer

In het verleden werd het marmer uit de Val Venosta Tirools of Val Venosta marmer genoemd, voordat de naam Lasa marmer in het midden van de 19e eeuw werd ingeburgerd. Tegenwoordig wordt het marmer in het Val Venosta gewonnen door twee bedrijven onder twee verschillende handelsnamen: Lasa marmer op het grondgebied van de gemeente Schlanders het hele jaar door in de Weißwasser groeve op ongeveer 1.600 m en Covelano marmer op het grondgebied van de gemeente Schlanders in de zomermaanden in de Mitterwand groeve op ongeveer 2.200 m boven de zeespiegel.

Geschiedenis van de marmerwinning in de Val Venosta

De edelsteen wordt sinds het midden van de 19e eeuw systematisch gewonnen in het Val Venosta. In 1848 verwierf de Beierse zakenman Bernhard Schweizer de mijnrechten voor Covelano en Lasa en leverde hij met name steenhouwers die in dienst waren van Ludwig I van Beieren. Minder dan 20 jaar later richtten Carl Cadipietra, een beeldhouwer uit Bremen, en zijn zoon Johannes de Marmerfabriek van Lasa op, het eerste centrale marmerwinningsbedrijf.

Ook de vakschool voor steenbewerking in Lasa gaat terug op Johannnes Cadipietra. In 1883 pachtte de steenhouwer Josef Lechner de wildwatergroeve van onder andere de gemeente Lasa. Wandelaars kunnen veel leren over de geschiedenis van wit marmer op de twee Vinschgau themapaden Lasa Marble Trail en Covelano Marble Trail.

Wit goud

Het witte marmer uit het Val Venosta wordt gekenmerkt door zijn hardheid, vorstbestendigheid en unieke glans. Het werd al vroeg gewaardeerd om zijn schoonheid en weerstand - zoals blijkt uit prehistorische menhirs en Romeinse mijlpalen op de Via Claudia Augusta. Aan het begin van de 16e eeuw ontwikkelde zich in Val Venosta een bloeiende beeldhouwkunst: de artistiek vormgegeven zuilen in de arcade van kasteel Churburg getuigen hiervan.

Het waardevolle witte marmer werd vervolgens wereldberoemd en populair bij architecten en beeldhouwers met de systematische ontginning in de 19e eeuw. Beroemde voorbeelden uit het einde van de 19e eeuw zijn de Pallas Athena fontein voor het parlement in Wenen en het Heinrich Heine Monument in New York. Later werd marmer uit de Vinschgau Vallei ook gebruikt in veel gebouwen - van het stadhuis van Memphis in de VS tot het concertgebouw in Bolzano en de moskee in Abu Dhabi.

Van New York tot Wenen

Marmer uit Val Venosta wordt nog steeds gewaardeerd door architecten en kunstenaars die de hoogste eisen stellen aan het materiaal op het gebied van kleur, glans en hardheid. In 2016 werd de Oculus, ontworpen door sterarchitect Santiago Calatrava, ingehuldigd in New York, tegelijkertijd de grote hal en het winkelcentrum van het nieuwe treinstation op Ground Zero. 40.000 vierkante meter Lasa Bianco Nuvolato werd door Lasa in New York geleverd voor vloer- en wandtegels, traptreden en leuningen. En de grafsteen in de vorm van een concertvleugel op de centrale begraafplaats van Wenen, die de urn met de as van Udo Jürgen bevat, werd gemaakt van Covelano-marmer van de variëteit Vena Oro.